Babin

W części wstępnej artykułu, na licznych przykładach, omówiono światowe tendencje w zakresie wspólnego katalogowania i tworzenia katalogów centralnych oraz scharakteryzowano system OCLC. Zaprezentowano też ułatwienia zwiększające możliwości wyszukiwania oraz coraz bardziej przyjazne interfejsy w nowoczesnych katalogach na przykładzie bibliotecznego oprogramowania komputerowego nowej generacji (system Primo firmy Ex Libris). Podkreślono, że integracja katalogów i wdrożenie nowoczesnych systemów bibliotecznych wymagają standaryzacji, m.in. wprowadzenia formatu UNIMARC, MARC21 lub metadanych Dublin Core (DCMI).

Za wolontariuszy na ogół uznaje się osoby pomagające dobrowolnie ludziom lub pracujące w organizacjach społecznych w wolnym czasie, bez liczenia na wynagrodzenie czy odwzajemnienie pomocy. W Czechach ustawa o wolontariacie weszła w życie dopiero w 2002 r. Umożliwiła ona organizacjom zawieranie zgodnych z prawem umów z wolontariuszami, co z kolei stanowiło podstawę starań organizacji pozarządowych o dofinansowanie ich projektów. Obecnie, biblioteki w tym kraju mogą występować o wsparcie finansowe procesu wyszukiwania i szkolenia wolontariuszy.

26 maja 2011 roku na dorocznej konferencji Rosyjskiego Stowarzyszenia Bibliotecznego (RBA) w Tjumeni przyjęto nowy „Kodeks etyki rosyjskiego bibliotekarza”. Prace nad nim trwały 2 lata, w tym czasie zespół redakcyjny przeprowadził szerokie konsultacje w środowisku bibliotekarskim, zorganizował też wiele seminariów i konferencji.

W niemal wszystkich krajach na świecie, forsowane przez polityków i międzynarodowe instytucje finansowe cięcia wydatków na cele społeczne (przy jednoczesnym przeznaczaniu niebagatelnych kwot na ratowanie bankrutujących prywatnych banków i koncernów oraz upadajacych gospodarek) miały bardzo negatywny wpływ na sytuację sektora edukacyjnego i instytucji kultury, w tym bibliotek. Placówki te dysponują znacznie zmniejszonymi budżetami i zmuszone są do szukania kreatywnych rozwiązań pozwalających im na godzenie w czasach recesji ich społecznej i edukacyjnej misji z koniecznością wdrażania usług bazujących na ICT. Wiele bibliotek dotyka tzw. kryzys legitymizacji i mimo notowanego wzrostu zainteresowania swoimi usługami, mają one kłopoty z uzasadnieniem potrzeby ich utrzymywania finansującym je organom oraz opinii publicznej. W artykule, na podstawie skandynawskich i niemieckich doświadczeń, przeanalizowano możliwości, jakie dają bibliotekarzom w tym zakresie współczesne techniki marketingu, PR i zarządzania.

W bibliotekach akademickich (BA) w ciągu ostatnich 10 lat uległ zmianie sposób organizacji pracy działów określanych w krajach anglosaskich mianem służb technicznych (ST), czyli zajmujących się doborem, nabywaniem, opracowywaniem i zapewnianiem dostępu do dokumentów w różnych formatach. Coraz częściej wykorzystuje się w nich pracę zespołów – niewielkich grup osób dysponujących uzupełniającymi się umiejętnościami, skoncentrowanych na wspólnych celach. Pozwala to m.in. na uniknięcie problemów wynikających z hierarchicznej struktury organizacyjnej instytucji.

Na podstawie przeglądu literatury z kilku dyscyplin nauki, omówiono wykorzystanie koncepcji wirtualnych przestrzeni w kontekstach edukacyjnych, przedstawiono też obecny stan badań poświęconych wpływowi dwu- i trójwymiarowych wirtualnych przestrzeni edukacyjnych (VLE, MUVE itp.) na efekty uczenia się oraz zarysowano najciekawsze obszary badawcze dla przyszłych projektów tego typu.

W połowie lat 90. ubiegłego wieku prognozowano, że los bibliotek jako fizycznych miejsc jest z góry przesądzony. W myśleniu o tych placówkach dominował też swoisty dualizm – fizyczne biblioteki przeciwstawiano dość powszechnie bibliotekom wirtualnym, zakładając, że te ostatnie okażą się w przyszłości znacznie bardziej popularne. Również wśród 4 alternatywnych scenariuszy dotyczących przyszłości bibliotek w XXI wieku, opracowanych w 1995 r. w Stanowej Bibliotece Nowej Południowej Walii w Sydney (Australia), tylko jeden zakładał reinterpretację i powiązaną z nią rewitalizację pojęcia „biblioteki jako miejsca”.

Wikipedia – jedno z najpopularniejszych źródeł informacji w Internecie, tworzone wyłącznie przez wolontariuszy, jest przykładem niezaprzeczalnego sukcesu współpracy w świecie online. Dotychczasowe badania poświęcone fenomenowi tej kooperacji skupiały się na analizie prostych wskaźników dotyczących głownie wiarygodności haseł Wikipedii, takich jak ścisłość (liczba poprawek w historii edycji danego artykułu) czy różnorodność (liczba autorów którzy mieli wkład w jego opracowanie) lub wyciąganiu uogólniających wniosków dotyczących jakości współpracy, na podstawie ewaluacji treści wybranych artykułów tej encyklopedii. Autor artykułu postanowił sprawdzić, jak naprawdę wygląda od wewnątrz współpraca Wikipedystów z perspektywy poszczególnych autorów i jakie znaczenie mają faktycznie ww. wskaźniki (ścisłość i różnorodność) dla rozwoju i wiarygodności tworzonych artykułów. Porównał w tym celu ponad 3,4 mln haseł angielskojęzycznej wersji tej encyklopedii, tworzonej od 2001 r., z pełnymi historiami ich wszystkich edycji (ponad 225 mln).

Bibliotekarze wywodzą swoją rację bytu i uprawnienia z podstawowych praw do wolności informacji, swobody ekspresji i zakazu cenzury. Prawo do wolności informacji może też być jednak rozumiane jedynie w sposób defensywny, jako instrument obrony przed ingerencją państwa, a nie fundamentalna zasada, której biblioteki mają być gwarantem, gdyż sektor publiczny jako taki nie stanowi audytorium dla wolności słowa. Biblioteki zapewniają jedynie dostęp do źródeł, z których każdy może bezpłatnie korzystać. Instytucje te mogą jednak, w wolnym, pluralistycznym społeczeństwie, mieć wkład w rozwój demokracji poszerzając udział w procesie kształtowania opinii, dotyczącym m.in. kwestii kulturowych i edukacyjnych.

W systemie bibliotek publicznych Singapuru (zob. BABIN 2008/3/180) inicjuje się wiele programów adresowanych do osób starszych, stanowiących coraz większą część miejscowej populacji (w 2005 r. ponad 12 % mieszkańców tego miasta-państwa stanowiły osoby powyżej 60 r. życia, w 2050 r. ich odsetek może wynosić niemal 40%). W artykule omówiono jedną z takich inicjatyw, polegającą na zakładaniu w lokalnych bibliotekach klubów książki. Przedstawiono też wyniki jakościowego badania przeprowadzonego w 2010 r. wśród kilkunastu członków czytelniczego klubu seniora w jednej z placówek bibliotecznych, i mającego ustalić wzory zachowań czytelniczych starszych użytkowników i ich uczestnictwa w zajęciach przeznaczonych dla tej grupy wiekowej.