Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Kategoria: Zarządzanie

Usługi biblioteczne dla dzieci: programy, praktyka i polityka

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Działalność biblioteki, Kategorie użytkowników, Czytelnictwo

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Usługi biblioteczne dla dzieci: programy, praktyka i polityka została wyłączona

Usługi dla dzieci są obecnie traktowane priorytetowo w skali globalnej, jako element strategii poprawy efektywności systemu edukacji i podnoszenia poziomu umiejętności czytania, rośnie też rozumienie znaczenia, jakie ma okres pierwszych 5 lat życia dla intelektualnego, społecznego, i emocjonalnego rozwoju człowieka, jak i zainteresowanie tym etapem w badaniach z zakresu psychologii, pedagogiki, polityki społecznej, pomocy społecznej i neuropsychologii. Oferta instytucji publicznych dla lokalnych społeczności zależy od programów politycznych partii rządzących, a polityczne aspekty kwestii dotyczących opieki nad rodziną i dziećmi są bardzo złożone. W artykule przeanalizowano, odwołując się do doświadczeń Wielkiej Brytanii, niektóre z wyzwań związanych ze świadczeniem usług bibliotecznych dla najmłodszych.

więcej o Usługi biblioteczne dla dzieci: programy, praktyka i polityka

„Doskonała biblioteka” – holistyczny model jakości i certyfikat dla bibliotek: doświadczenia z Niemiec

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Zarządzanie

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania „Doskonała biblioteka” – holistyczny model jakości i certyfikat dla bibliotek: doświadczenia z Niemiec została wyłączona

Niemiecki system biblioteczny można sklasyfikować jako zdecentralizowaną organizację finansowaną przez poszczególne kraje związkowe i łączącą biblioteki zróżnicowane pod względem typów zbiorów, odbiorców i funkcji. Różnorodność ta ma swoje korzenie w historii rozwoju Niemiec i ich autonomicznych terytoriów. W kraju tym nie powołano żadnej centralnej instytucji koordynującej działalność bibliotek na poziomie ogólnokrajowym, nie opracowano też narodowego prawa bibliotecznego – federalne ustawy o bibliotekach uchwalono jak dotąd w trzech landach, a kolejne rozważają wprowadzenie zbliżonych aktów prawnych. W poszczególnych rejonach wdraża się projekty zarządzania jakością wzorowane w mniejszym lub większym stopniu na modelu TQM (Total Quality Management), czyli kompleksowego zarządzania jakością, i opracowywane pod kątem potrzeb określonych typów bibliotek, w programach tych nie bierze się jednak pod uwagę standardów branżowych i ekonomicznych, co utrudnia porównywanie tych placówek z jednostkami spoza sektora bibliotecznego i w skali kraju. Badaniem możliwości zastosowań instrumentów zarządzania ekonomicznego w bibliotekach zajmuje się od 2008 r. Instytut Zarządzania Jakością i Rozwoju Organizacyjnego w Bibliotekach (IQO) działający przy Szkole Wyższej Mediów w Stuttgarcie. W artykule omówiono realizowany przez tę jednostkę projekt badawczy pn. „Doskonała biblioteka”, mający wspierać placówki biblioteczne chcące wdrażać kompleksowy system zarządzania jakością, oraz scharakteryzowano jego założenia konceptualne. Przybliżono również doświadczenia i wnioski płynące z implementacji tego modelu.

więcej o „Doskonała biblioteka” – holistyczny model jakości i certyfikat dla bibliotek: doświadczenia z Niemiec

Strategie zarządzania zbiorami w ciężkich czasach: przypadek bibliotek Uniwersytetu Alaskańskiego

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Branża, zawód i edukacja

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Strategie zarządzania zbiorami w ciężkich czasach: przypadek bibliotek Uniwersytetu Alaskańskiego została wyłączona

Ze względu na duży spadek cen ropy w ostatnich latach, stan Alaska, bazujący w dużym stopniu na wpływach ze sprzedaży tego surowca, pogrążył się w recesji ocenianej jako najgorszy kryzys gospodarczy od czasu jej przyłączenia do Stanów Zjednoczonych, a jego efektem jest m.in. znaczące ograniczenie budżetów stanowych placówek edukacyjnych, w tym uniwersytetu w Fairbanks (University of Alaska Fairbanks – UAF). Cięcia budżetowe dotknęły również biblioteki UAF, a największy wpływ na ich pracę miała redukcja liczby wykwalifikowanego personelu, m.in. przez zamrożenie etatów pracowników przechodzących na emeryturę – w grupie tej znalazło się większość bibliotekarzy dziedzinowych (tzw. liaisons), oraz obcięcie środków na gromadzenie materiałów bibliotecznych. W artykule przybliżono i porównano krótko sytuację finansową sektora publicznego na Alasce, na tle reszty kraju, po kryzysie z lat 2007-2008 i po ostrym spadku kursu ropy w 2014 r. Następnie, omówiono strategie wykorzystywane w bibliotekach UAF w celu utrzymania jakości usług mimo słabych prognoz gospodarczych oraz wprowadzone zmiany proceduralne i organizacyjne, dotyczące m.in. metod doboru materiałów do zbiorów i zarządzania dziedzinowymi kolekcjami, a także trudności związane z brakiem pomocy specjalistów dziedzinowych. Przedstawiono również wyniki badań sondażowych przeprowadzonych na kampusie UAF w celu sprawdzenia efektywności prowadzonej polityki, na podstawie pomiaru satysfakcji użytkowników z zasobów i usług bibliotecznych.

więcej o Strategie zarządzania zbiorami w ciężkich czasach: przypadek bibliotek Uniwersytetu Alaskańskiego

O nieoczekiwanych korzyściach zarządzania ryzykiem w kontekście konserwacji

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Działalność biblioteki

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania O nieoczekiwanych korzyściach zarządzania ryzykiem w kontekście konserwacji została wyłączona

Wykorzystywanie oceny ryzyka (OR) w procesie podejmowania decyzji o konserwacji i ewaluacji obiektów muzealnych i bibliotecznych jest praktyką szeroko omawianą w fachowym piśmiennictwie i w środowisku naukowym, a większość proponowanych metod przeznaczona jest do stosowania w odniesieniu do całych zbiorów lub określonych scenariuszy działania. W Bibliotece Brytyjskiej (BB), szacowanie instytucjonalnego ryzyka używane jest głównie do identyfikacji najbardziej zagrożonych kolekcji, a nie całego zbioru, liczącego 150 mln pozycji, a w ostatnich latach – najczęściej przy realizacji małych projektów. W artykule omówiono sposób wdrażania przez dział konserwacji BB (DK BB) powiązanych z obiektami programów OR w ciągu ostatnich kilku lat. W szczególności, przybliżono procesy planowania i przygotowywania tych procedur zgodnie z wymogami instytucji, przyjęte priorytety i cele na wszystkich poziomach działania (od indywidualnych egzemplarzy i członków personelu po całą bibliotekę), praktyczne aspekty OR i uzyskane korzyści, nie tylko w kontekście zbiorów, lecz również pozycji tej jednostki w organizacji.

więcej o O nieoczekiwanych korzyściach zarządzania ryzykiem w kontekście konserwacji

Transformacja biblioteki: strategie implementacji programu współpracy

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Działalność biblioteki, Branża, zawód i edukacja, Szkolenie użytkowników

Tagi: , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Transformacja biblioteki: strategie implementacji programu współpracy została wyłączona

W debatach dotyczących przyszłości bibliotek szkół wyższych podkreśla się coraz częściej konieczność rozszerzania usług bibliotecznych m.in. o doradztwo dziedzinowe i szkolenia oraz wskazuje na znaczenie solidnych programów współpracy ze środowiskiem naukowym i studentami (ang. liason programs). W artykule omówiono piśmiennictwo poświęcone sposobom rozumienia zadań i ról bibliotekarzy dziedzinowych odpowiedzialnych za kontakty z kampusem oraz wspieranie misji naukowo-dydaktycznej uczelni, a także modele organizacji takiej współpracy i mierzenia jej wpływu na realizację celów instytucjonalnych. Przedstawiono również doświadczenia Uniwersytetu Maryland (UMD) związane z wprowadzaniem zmian organizacyjnych i rozwojem liaison program.

więcej o Transformacja biblioteki: strategie implementacji programu współpracy

O współpracy bibliotekarzy i wydawców na rzecz poprawy jakości metadanych zasobów cyfrowych

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Opracowanie informacji, Zarządzanie

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania O współpracy bibliotekarzy i wydawców na rzecz poprawy jakości metadanych zasobów cyfrowych została wyłączona

Pod koniec 2012 r., mała grupa amerykańskich bibliotekarzy rozpoczęła nieformalną dyskusję na temat potencjalnych metod poprawy jakości metadanych wykorzystywanych do wyszukiwania zasobów elektronicznych oraz poprawy terminowości ich dystrybucji. Zwróciła się też z apelem o współpracę do OCLC, a dofinansowanie od tej organizacji pozwoliło na prowadzenie spotkań z przedstawicielami wydawców, agregatorów treści i dostawców baz wiedzy, mających umożliwić zebranie poglądów tych stron na temat wyzwań związanych z dystrybucją i zautomatyzowaną wymianą metadanych, oraz przeprowadzenie badań ankietowych wśród pracowników bibliotek. W 2013 r., działania te nabrały formalnego charakteru, a grupa zyskał oficjalną nazwę: E-Data Quality Working Group i zaczęła rozszerzać swój skład o reprezentantów kolejnych bibliotek, wydawców oraz dostawców danych i usług. Efektem jej prac był opublikowany w 2014 r. raport. pn. Success Strategies for Electronic Content Discovery and Access: a Cross-Industry White Paper, który spotkał się w środowisku bibliotecznym i branży informacyjnej z dużym zainteresowaniem. W artykule omówiono wyodrębnione przez grupę roboczą problemy związane z produkcją i rozpowszechnianiem dokładnych, wiarygodnych i aktualnych metadanych, zawarte w dokumencie rekomendacje oraz ich wpływ zarówno na dostawców, biblioteki i konsumentów usług informacyjnych w Stanach Zjednoczonych.

więcej o O współpracy bibliotekarzy i wydawców na rzecz poprawy jakości metadanych zasobów cyfrowych

Nowa polityka gromadzenia zbiorów Biblioteki Narodowej Francji

Autor: Alina Nowińska,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Działalność biblioteki

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Nowa polityka gromadzenia zbiorów Biblioteki Narodowej Francji została wyłączona

La Charte documentaire de la BNF 2015 (ChD), czyli karta dokumentów, to liczący ponad 200 stron (15 str. w wersji syntetycznej) rodzaj kodeksu, określającego misję, pryncypia i zasady gromadzenia zbiorów Biblioteki Narodowej Francji (BNF) w najbliższych latach. Założenia te po raz pierwszy sformalizowano w 1993 r. i aktualizowano w 2005 roku. W obecnej wersji utrzymano główne wartości: ochrona szeroko pojmowanego dziedzictwa narodowego, encyklopedyczność, otwarcie na osiągnięcia światowe w zakresie nauki i kultury, aktualność i otwartość na bieżące dokonania światowe.

więcej o Nowa polityka gromadzenia zbiorów Biblioteki Narodowej Francji

Wartość ekonomiczna wypożyczeń książek – przypadek Biblioteki Miejskiej w Pradze

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Działalność biblioteki

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Wartość ekonomiczna wypożyczeń książek – przypadek Biblioteki Miejskiej w Pradze została wyłączona

Dostawcy usług publicznych w wielu krajach Europy muszą radzić sobie z silną presją dotyczącą optymalizacji działań i ograniczania budżetów zasilanych z pieniędzy podatników, przy czym społeczne znaczenie instytucji kultury i nauki oceniane jest często na tle służb takich jak opieka zdrowotna czy społeczna, transport publiczny czy wymogi bezpieczeństwa związane z bieżącą sytuacją polityczną. Przy takich porównaniach, dostawcy usług kulturalnych i informacyjnych stawiani są zawsze na ostatnim miejscu, a brak skutecznej reakcji dyrekcji instytucji kultury, w tym bibliotek, na oczekiwania związane ze zwiększaniem efektywności skutkuje zazwyczaj ograniczaniem części serwisów i spadkiem ich jakości lub zamykaniem niektórych placówek. Według autorów, konieczne jest więc prowadzenie pomiarów wartości usług i gromadzenie możliwie pełnych i precyzyjnych informacji dotyczących ich użyteczności. W ostatnich latach wartość bibliotek publicznych mierzono zwykle przy użyciu metody wyceny warunkowej, pozwalającej na odkrycie preferencji użytkowników. W podejściu tym rzadko sprawdzano wartość poszczególnych usług, koncentrując się na całokształcie działalności, mimo że ogólna ocena biblioteki nie pozwala na identyfikację konkretnych potrzeb w sferze zarządzania. W artykule skupiono się więc na ewaluacji najważniejszej i najdroższej z usług bibliotecznych – wypożyczeń książek i określeniu zwrotu z inwestycji dla indywidualnych transakcji, przy użyciu metody WTP (ang. willingness to pay) oraz na analizie czynników społeczno-ekonomicznych mogących wpływać na wartości WTP i wybory użytkowników w sytuacji, gdy uzyskanie w bibliotece poszukiwanego tytułu byłoby niemożliwe.

więcej o Wartość ekonomiczna wypożyczeń książek – przypadek Biblioteki Miejskiej w Pradze

Maratony edycyjne Wikipedii: o zaletach nieszablonowego myślenia w sektorze kultury

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Zarządzanie, Branża, zawód i edukacja

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Maratony edycyjne Wikipedii: o zaletach nieszablonowego myślenia w sektorze kultury została wyłączona

Edit-a-thons, czyli maratony edycyjne to planowane wydarzenia mające na celu poprawę istniejących haseł Wikipedii lub tworzenie nowych stron tej encyklopedii. Są one często powiązane z określonym zagadnieniem tematycznym, rocznicą lub typem treści, a w ich ramach grupy ochotników zebrane w jednym miejscu, w dowolnej liczbie, tworzą wspólnie artykuły encyklopedyczne na wybrane tematy. Dla galerii, bibliotek, archiwów i muzeów, czyli sektora GLAM (Galleries, Libraries, Archives, and Museums), inicjatywy tego typu stanowią unikalną okazję do dotarcia do większej liczby odbiorców w kraju i za granicą oraz aktywnego angażowania w swoje działania lokalnych społeczności. Mogą też stanowić okazję do rozwoju kompetencji informacyjnych i technicznych pracowników instytucji kultury, a przy okazji – kształcenia nowych redaktorów Wikipedii. Powodzenie dotychczas organizowanych kampanii edit-a-thon dowodzi ich wartości jako narzędzia promocji zasobów online, mniej jasne są natomiast ich implikacje logistyczne, etyczne (dotyczące m.in. kwestii konfliktu interesów przy redakcji haseł) i te związane z rozwojem zawodowym personelu.

więcej o Maratony edycyjne Wikipedii: o zaletach nieszablonowego myślenia w sektorze kultury

Rozwój i współdzielenie zasobów cyfrowych w skali kraju: projekt promocji narodowej biblioteki cyfrowej

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Działalność biblioteki

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Rozwój i współdzielenie zasobów cyfrowych w skali kraju: projekt promocji narodowej biblioteki cyfrowej została wyłączona

W artykule omówiono rozwój bibliotek cyfrowych w Chinach i podejmowane tam inicjatywy zmierzające do koordynacji prac digitalizacyjnych prowadzonych przez poszczególne placówki biblioteczne. W szczególności, przybliżono w nim cele i zasady funkcjonowania Digital Library Promotion Project (DLPP) – projektu promocji biblioteki cyfrowej, zainicjowanego przez Ministerstwo Kultury Chińskiej Republiki Ludowej i nadzorowanego przez  Chińską Bibliotekę Narodową. Celem tej inicjatywy, finansowanej w całości z budżetu państwa, jest budowa ogólnokrajowej sieci bibliotecznej mogącej wspierać wspólną rozbudowę i wykorzystywanie zasobów cyfrowych przez  biblioteki publiczne oraz wyrównanie poziomu dostępności cyfrowych kolekcji dla mieszkańców różnych części Chin. Na podstawie studium przypadku DLPP autorzy chcieli przybliżyć wyzwania związane z rozbudową i integracją cyfrowych kolekcji w kraju rozwijającym się, o dużych różnicach regionalnych, i zaprezentować zebrane w ramach badania wnioski.

więcej o Rozwój i współdzielenie zasobów cyfrowych w skali kraju: projekt promocji narodowej biblioteki cyfrowej