Babin

Rejestrowanie liczby osób odwiedzających biblioteki to forma pomiaru stosowana powszechnie przy ocenie efektów ich działania. Biblioteki stosują różne metody liczenia czytelników – od manualnych po zautomatyzowane, a aby opracować skuteczne metody gromadzenia statystyk odwiedzin powinny umieć określić różnice między wykorzystywanymi urządzeniami pomiarowymi. W artykule omówiono dostępne na rynku produkty tego typu, przedstawiono też wyniki ewaluacji dwóch z nich, prowadzonej przez rok w jednej z bibliotek szkół wyższych w Stanach Zjednoczonych. Jej celem było porównanie, na podstawie standardowego odsetka wariancji, dokładności czytników kart użytkownika montowanych przy obrotowych bramkach wejściowych oraz laserowych liczników odwiedzin instalowanych w bramkach przeciwkradzieżowych, a także przedstawienie sugestii mogących pomóc w zwiększeniu precyzji dokonywanych obliczeń.

W artykule omówiono wpływ technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) na wszystkie aspekty działalności bibliotek i sektora informacyjnego oraz sposoby konceptualizacji transformacji konwencjonalnych bibliotek w biblioteki 2.0. Przybliżono również toczone w środowiskach akademickich debaty dotyczące podstawowych kompetencji wymaganych od „bibliotekarzy 2.0”. Następnie przedstawiono wyniki badania mającego na celu identyfikację kluczowych umiejętności, wiedzy i atrybutów, jakie powinni posiadać bibliotekarze 2.0 w bibliotekach szkół wyższych oraz określenie poziomu świadomości i wiedzy pracowników kuwejckich bibliotek na temat specyfiki tego zawodu.

Powszechny dostęp do informacji cyfrowej i rozwój Internetu wzbudziły niepokój zarówno u właścicieli praw autorskich jak i obawy użytkowników dotyczące legalności korzystania przez nich z różnych źródeł informacji. Podobnie jak inne kraje europejskie, Słowacja opracowała więc znowelizowaną wersję prawa autorskiego (PA) i praw pokrewnych. Nowe ustawodawstwo opracowane przez ministerstwo kultury obowiązuje na Słowacji od 1 stycznia 2016 r.

Przeprowadzone w Hiszpanii badania korzyści ekonomicznych, jakie przynoszą społeczności biblioteki wykazały, że każde 1 euro zainwestowane w usługi biblioteczne może przynieść po pewnym czasie 2, do 3,8 euro zysku. Rada Departamentu Val-d’Oise, położonego w pobliżu Paryża, postanowiła zbadać jak kształtuje się polityka bibliotek w zakresie świadczenia usług i podejmowania działań mających wpływ na rozwój ekonomiczny i społeczny regionu i w jakim zakresie biblioteki realizują cele, które przekładają się na wzrost gospodarczy ich otoczenia.

Biblioteki borykają się od lat ze stałym i niewspółmiernym do przyznawanych środków finansowych wzrostem kosztów materiałów naukowych, i jednoczesnym wzrostem popytu na dostęp online do tego typu zasobów, a eskalacja cen subskrypcji zasobów elektronicznych ma negatywny wpływ na sytuację tych placówek na całym świecie. W artykule dokonano krytycznej analizy czynników wymuszających dzielenie się zasobami oraz form takiej działalności w indyjskim środowisku bibliotekarskim, w tym spółdzielni bibliotecznych, wypożyczeń międzybibliotecznych, czy zrzeszeń zawiązywanych w celu dokonywania zbiorczych zakupów w cenach hurtowych (ang. buying clubs). Główną uwagę poświęcono stosunkowo nowemu w Indiach podejściu, mającemu gwarantować bibliotekom przetrwanie w czasach budżetowych ograniczeń, czyli tworzeniu strategicznych koalicji w formie konsorcjów, mających za zadanie zwiększenie siły nabywczej indywidualnych instytucji członkowskich, uzyskanie korzystniejszych warunków sprzedaży i zapewnienie użytkownikom dostępu do szerszej gamy źródeł.

Obiekty trójwymiarowe ze zbiorów muzeów i bibliotek są dla naukowców ważnymi źródłami informacji, których nie należy ignorować w dobie cyfrowej rewolucji, mimo że w piśmiennictwie poświęconym zagadnieniom digitalizacji poświęca im się znacznie mniej uwagi niż formom dwuwymiarowym. W artykule dokonano przeglądu badań dotyczących ewaluacji jakości cyfrowego odwzorowania różnego typu fizycznych artefaktów oraz technologii i procedur stosowanych w procesie tworzenia ich trójwymiarowych wizualizacji, w kontekście publicznego dostępu. Następnie, przeanalizowano obecne w literaturze przedmiotu kryteria oceny dla stron zawierających cyfrowe wersje obiektów trójwymiarowych. Na ich podstawie, dokonano ewaluacji 5 europejskich i amerykańskich portali zapewniających dostęp do tego typu kolekcji.

Strona Sci-Hub została założona w 2011 r. przez pochodzącą z Kazachstanu programistkę i specjalistkę neurotechnologii Alexandrę Elbakyan by „usunąć wszystkie bariery na drodze nauki”. Inicjatywa ta miała być formą nieposłuszeństwa obywatelskiego i wyrazem protestu przeciw absurdalnie wysokim kosztom dostępu do publikacji naukowych, uniemożliwiającym naukowcom z uboższych regionów świata prowadzenie badań, oraz przeciw coraz większym ograniczeniom związanym z ochroną praw własności intelektualnej. Obecnie jest to największa w historii wyszukiwarka online, pozwalająca na obchodzenie opłat nakładanych przez przemysł wydawniczy i zapewniająca tysiącom użytkowników dziennie możliwość darmowego, bezpośredniego pobierania ponad 58 mln pirackich kopii prac naukowych komercyjnych wydawców – do ściągnięcia dokumentów (artykułów, rozdziałów książek, monografii, materiałów konferencyjnych) potrzebne są tylko dane takie jak tytuł, identyfikator dokumentu elektronicznego – DOI, identyfikator PubMed lub adres sieciowy (URL).

We wstępnej części artykułu przedstawiono historię i cele ruchu Błękitnej Tarczy (ang. Blue Shield; franc. Le Bouclier Bleu), którego celem jest ochrona dziedzictwa kulturowego ludzkości. Ruch zainicjowała przyjęta w 1954 r. Konwencja Haska, w ramach której m.in. zatwierdzono znak błękitnej tarczy dla zabytków podlegających szczególnej ochronie w czasie konfliktów zbrojnych.

Od początków XXI w. gromadzenie i wykorzystanie e-książek w bibliotekach szkół wyższych w Stanach Zjednoczonych stale wzrasta i powoli zaczynają one wypierać materiały w formie drukowanej, wielu bibliotekarzy zgłasza jednak wątpliwości związane z użytecznością i dostępnością formatów cyfrowych dla studentów, w tym zwłaszcza dla osób z niepełnosprawnością fizyczną lub trudnościami w uczeniu się. W piśmiennictwie znaleźć można szereg badań analizujących charakterystykę i dostępność czytników e-książek dla różnych grup użytkowników, powstało jednak niewiele systematycznych analiz platform oprogramowania zapewniających dostęp do e-książek kupowanych przez biblioteki uniwersytetów i college’ów (ich użytkownicy mogą pozyskiwać poszczególne tytuły przez należące do poszczególnych wydawców interfejsy, różniące się w zakresie wyglądu i funkcjonalności). Aby ułatwić bibliotekarzom podejmowanie świadomych decyzji związanych z wyborem platform wydawców najbardziej przyjaznych niepełnosprawnym użytkownikom, na Uniwersytecie Stanowym San Jose (USSJ) powołano inicjatywę Ebook Accessibility Project (EAP). Zyskała ona finansowanie ze strony kampanii Affordable Learnig Solutions Systemu Uniwersytetu Stanowego Kalifornii, której celem jest promocja przystępnych rozwiązań edukacyjnych i zachęcenie wykładowców i studentów do wykorzystywania bibliotecznych ebooków i tekstów w wolnym dostępie, jako alternatywy dla drogich podręczników.

W dobie mediów cyfrowych, każda osoba z dostępem do sieci www, ma możliwość szybkiego umieszczania online najróżniejszego typu treści, a ich liczba rośnie na niespotykaną dotąd i trudną do sterowania skalę. Zalew niewiarygodnych, niesprawdzonych i niemających żadnego zastosowania informacji utrudnia identyfikację wartościowych źródeł, podstawowym wymogiem nowej ery informacyjnej jest więc wybór kryteriów ewaluacji, pozwalających na ocenę jakości wiedzy. Celem zaprezentowanego w artykule badania było ustalenie, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu, koncepcji i sposobów definicji jakości wiedzy (JW) oraz przybliżenie teoretycznych podstaw i mierników wykorzystywanych przy jej szacowaniu, w kontekście potrzeb środowiska e-learningu.