Babin

Biblioteki szkół wyższych na całym świecie rozbudowują zbiory elektronicznych czasopism i baz danych, które w przeważającej mierze zawierają publikacje w języku angielskim. Z badań wynika, że osoby, dla których nie jest on językiem ojczystym, i które nie władają nim biegle, są bardziej narażone na działanie czynników sprzyjających występowaniu stanów lękowych w trakcie korzystania z bibliotecznych zasobów, usług i infrastruktury, w porównaniu z użytkownikami z krajów anglosaskich i tych należących niegdyś do brytyjskiego imperium kolonialnego. Sytuację tę pogłębia szybki rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych i stałe poszerzanie angielskiego słownictwa o tysiące nowych terminów naukowych i technicznych. W artykule omówiono wyniki przeglądu piśmiennictwa poświęconego analizie mechanizmów i skutków odczuwania leku przed biblioteką przez studentów z krajów, w których angielski nie jest językiem dominującym, koncentrując się na analizie jego uwarunkowań oraz wymiarów.

Materiały powstałe w formie cyfrowej (ang. born-digital), trafiające w olbrzymiej liczbie do archiwów i zbiorów dziedzinowych, stanowią nowe i złożone wyzwanie dla archiwistów, bibliotekarzy i osób odpowiedzialnych za zarządzanie rekordami, a ponieważ niemal wszystkie współcześnie powstające dokumenty mają wyłącznie postać elektroniczną, instytucje dziedzictwa kulturowego starają się opracować i wdrażać praktyczne zasady przyjmowania, selekcji, opracowania i udostępniania tego typu zasobów. Przy pozyskiwaniu np. wieloterabajtowych dysków twardych z różnego typu zawartością, trudno zdecydować, od czego zacząć sortowanie, identyfikację i wybór treści z urządzenia, a problemy stwarzać może nawet wybór odpowiednich narzędzi cyfrowej archiwizacji. Aby przybliżyć instytucjom ochrony dziedzictwa możliwe i dostępne opcje techniczne oraz ułatwić im formalizację lokalnej polityki archiwizacyjnej i wdrożenie produktywnych procedur, autorzy przeprowadzili sondaż, mający pomóc ustalić, jak biblioteki i archiwa w Stanach Zjednoczonych radzą sobie z zalewem cyfrowych mediów i jakie rekomendacje można zebrać w tym zakresie od doświadczonych cyfrowych bibliotekarzy i archiwistów.

Biblioteki szkół wyższych stosują różne metody zautomatyzowanego zarządzania przestrzenią i zasobami. Można do nich zaliczyć m.in. systemy kontroli drzwi, służące do monitorowania dostępu do biblioteki przez autoryzację tożsamości użytkownika oraz do gromadzenia statystyk wykorzystania obiektu, systemy kontroli obłożenia miejsc, wykorzystujące zbliżeniowe czujniki fotoelektryczne, czy skomputeryzowane systemy przydzielania wolnych miejsc w czytelniach. Wszystkie te technologie działają na podobnych zasadach, nie wystarczają jednak do zapewnienia 24-godzinnej ochrony zbiorów i bezpieczeństwa użytkowników. W artykule omówiono mechanizmy ich działania, a następnie zaprezentowano nowy, bazujący na widzeniu komputerowym system, opracowany w celu odpowiedniego zabezpieczenia biblioteki, omawiając szczegółowo jego projekt, komponenty sprzętu i algorytmy interpretacji danych wizualnych, przykłady implementacji oraz zasady wykorzystania.

W artykule omówiono oraz zaprezentowano, w formie licznych barwnych wykresów słupkowych i kołowych, wyniki ankiety dotyczącej struktury zatrudnienia w słowackich bibliotekach, przeprowadzonej przez Dział Krajowego Systemu Bibliotecznego Słowackiej Biblioteki Narodowej w 2014 r., w zestawieniu z wynikami ankiety przeprowadzonej w 2007 r.

W ciągu ostatniej dekady, telefony komórkowe stały się najbardziej rozpowszechnionymi urządzeniami mobilnymi na świecie, a wraz ze wzrostem ich funkcjonalności i potencjału wzrasta liczba problemów związanych z ich użytkowaniem oraz negatywny wpływ tej technologii na jednostki. Jednym ze zjawisk zyskujących coraz większą uwagę naukowców jest nomofobia (skrót od no mobile phobia), czyli irracjonalny strach przed niemożnością skorzystania z telefonu komórkowego, a tym samym utratą kontaktu ze światem. Ten rodzaj uzależnienia od mobilnych technologii traktowany jest jako choroba cywilizacyjna XXI w. i definiowany jako silny dyskomfort, a nawet ataki paniki w sytuacji braku „komórki” w zasięgu ręki oraz lęk przed utratą możliwości komunikacji za jej pośrednictwem i znalezieniem się poza zasięgiem sieci www. Wg niektórych specjalistów, wzrost popularności smartfonów zapewniających dostęp do coraz szerszej liczby opcji w tym Internetu, zasobów informacyjnych, mediów społecznościowych i najróżniejszych aplikacji, powoduje coraz większe przywiązanie użytkowników do tych urządzeń i nasilenie związanych z nimi zaburzeń lękowych, a dotykają one najczęściej przedstawicieli młodego pokolenia. W artykule przedstawiono wynik badania, którego celem było sprawdzenie częstości występowania nomofobii wśród młodych dorosłych w Turcji, na tle danych z innych części świata, oraz określenie czynników demograficznych mających wpływ na zachowania nomofobiczne.

Służby biblioteczne odpowiedzialne za opracowywanie zbiorów znajdują się obecnie w stanie nieco chaotycznej transformacji, a kierunki zachodzących zmian wyznaczają trzy główne inicjatywy w sferze katalogowania: Resource Description and Access (RDA), Bibliographic Framework (BIBFRAME) i Functional Requirements For Bibliographic Records Library Reference Model (FRBR-LRM), których przyjęcie wiązać się będzie z istotnymi zmianami sposobu pracy katalogerów i specjalistów ds. metadanych oraz zasad rejestracji, przechowywania i pozyskiwania danych bibliograficznych. Ze względu na wielość rozpowszechnianych obecnie i analizowanych modeli, projektów i prac, znalezienie odpowiedzi na pytanie, jak za 10 lat będzie wyglądać tworzenie metadanych i opisów katalogowych w bibliotekach jest zadaniem dość trudnym, podobnie jak określenie wiedzy i kwalifikacji potrzebnych bibliotekarzom do funkcjonowania w coraz większym stopniu cyfrowym i zmechanizowanym środowisku. Autorka postanowiła przybliżyć w tekście genezę, specyfikę oraz wzajemne relacje trzech wymienionych wyżej projektów (por. babin.bn.org.pl/?p=3092). Omówiła też korzyści i szanse związane z ich implementacją, dalsze kierunki prac związane z ich wdrażaniem i harmonizacją, a także kroki niezbędne, by odpowiednio przygotować się do pracy w nowym bibliograficznym uniwersum.

Rejestrowanie liczby osób odwiedzających biblioteki to forma pomiaru stosowana powszechnie przy ocenie efektów ich działania. Biblioteki stosują różne metody liczenia czytelników – od manualnych po zautomatyzowane, a aby opracować skuteczne metody gromadzenia statystyk odwiedzin powinny umieć określić różnice między wykorzystywanymi urządzeniami pomiarowymi. W artykule omówiono dostępne na rynku produkty tego typu, przedstawiono też wyniki ewaluacji dwóch z nich, prowadzonej przez rok w jednej z bibliotek szkół wyższych w Stanach Zjednoczonych. Jej celem było porównanie, na podstawie standardowego odsetka wariancji, dokładności czytników kart użytkownika montowanych przy obrotowych bramkach wejściowych oraz laserowych liczników odwiedzin instalowanych w bramkach przeciwkradzieżowych, a także przedstawienie sugestii mogących pomóc w zwiększeniu precyzji dokonywanych obliczeń.

W artykule omówiono wpływ technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) na wszystkie aspekty działalności bibliotek i sektora informacyjnego oraz sposoby konceptualizacji transformacji konwencjonalnych bibliotek w biblioteki 2.0. Przybliżono również toczone w środowiskach akademickich debaty dotyczące podstawowych kompetencji wymaganych od „bibliotekarzy 2.0”. Następnie przedstawiono wyniki badania mającego na celu identyfikację kluczowych umiejętności, wiedzy i atrybutów, jakie powinni posiadać bibliotekarze 2.0 w bibliotekach szkół wyższych oraz określenie poziomu świadomości i wiedzy pracowników kuwejckich bibliotek na temat specyfiki tego zawodu.

Powszechny dostęp do informacji cyfrowej i rozwój Internetu wzbudziły niepokój zarówno u właścicieli praw autorskich jak i obawy użytkowników dotyczące legalności korzystania przez nich z różnych źródeł informacji. Podobnie jak inne kraje europejskie, Słowacja opracowała więc znowelizowaną wersję prawa autorskiego (PA) i praw pokrewnych. Nowe ustawodawstwo opracowane przez ministerstwo kultury obowiązuje na Słowacji od 1 stycznia 2016 r.

Przeprowadzone w Hiszpanii badania korzyści ekonomicznych, jakie przynoszą społeczności biblioteki wykazały, że każde 1 euro zainwestowane w usługi biblioteczne może przynieść po pewnym czasie 2, do 3,8 euro zysku. Rada Departamentu Val-d’Oise, położonego w pobliżu Paryża, postanowiła zbadać jak kształtuje się polityka bibliotek w zakresie świadczenia usług i podejmowania działań mających wpływ na rozwój ekonomiczny i społeczny regionu i w jakim zakresie biblioteki realizują cele, które przekładają się na wzrost gospodarczy ich otoczenia.